اهمّیّت داستانهای حماسی- پهلوانی منثور در تاریخ ادبیّات فارسی

Authors

عبّاس محمّدیان

دانشگاه حکیم سبزواری میلاد جعفرپور

دانشگاه حکیم سبزواری

abstract

آیا داستانهای حماسی- پهلوانی منثور در تاریخ ادبیّات فارسی، جریان ادبی مستقل و توانمندی بوده است؟ آیا همه آثار این حوزه دارای الگوی مشترکی از بن مایه ها هستند که قرن ها مورد تقلید راویان و کاتبان بوده است؟ آیا شاهنامه فردوسی در سیر تاریخی و تکوین این گونه ادبی تأثیرگذار بوده است؟ نگارندگان در پی پاسخ بدین پرسش ها مراحل ذیل را پیموده اند: الف) نخست، به بازخوانی چندباره چهار نمونه اثر از این جریان ادبی (سمک عیّار، داراب نامه، جنیدنامه و امیرارسلان) روی آورده و در پی، با معرّفی الگویی متشکّل از چهار بخش بن مایه های حماسی و عیّاری، ماورایی، عاشقانه و کرامت، این مدّعا را به اثبات می رساند که مجموعه آثار موجود در این جریان، همواره از چارچوب بن مایه ای مشترکی پیروی می کنند که قرن ها مورد تقلید راویان و کاتبان قرار گرفته است. این در حالیست که معیارهای مهمّ گزینش این بن مایه ها، میزان بسامد و برانگیزندگی آنها است. این گزاره ها و نمونه های آنها به شکل توصیفی و تحلیلی ارایه شده اند. ب) در بخش پسین، تأثیر مستقیم و مشهودی که نقطه عطف حماسه ملّی ایران-شاهنامه فردوسی- در جریان شکل گیری این گونه ادبی بر جای گذاشته است، مورد بررسی قرار گرفت. ویژگی مهمّ این اثرپذیری، وجود گونه های مختلفی از تلمیحات شاهنامه ای است که در چهار بخش با شواهد پربسامدی نمایانده شده است. تا کنون هیچ پژوهشی ارزش و اهمیّت داستانهای حماسی- پهلوانی منثور و جایگاه این جریان ادبی را، آشکار نساخته است و با توجّه به اینکه پیش از این، چنین تحقیقی صورت نگرفته است، نگارندگان با دریافت این ضرورت و فقر پژهشی، کوشیده اند مؤلّفه هایی را مورد بررسی قرار دهند که اهمّیّت این جریان را هرچه بیش تر آشکار سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر سرودهای پهلوانی در شکل¬گیری داستان‌های حماسی فارسی

شالودة قصه‌های حماسی را در میان اقوام مختلف بشری، سرودها و روایت‌های شفاهی پراکنده‌ای دانسته‌اند که توسط راویان و سرایندگان دوره گرد، سینه به سینه نقل شده است. این روایت‌ها گاهی همراه با موسیقی و حرکت‌های نمایشی و آیینی برای مردم و اشراف بوده که در حین روایت دستخوش دگرگونی‌های بنیادین نیز می‌شده است. در این جستار، ابتدا به نظریات پژوهشگران دربارة سرودهای شفاهی و راویان آنها در میان ملل مختلف جه...

full text

تأثیر سرودهای پهلوانی در شکل¬گیری داستان های حماسی فارسی

شالودة قصه های حماسی را در میان اقوام مختلف بشری، سرودها و روایت های شفاهی پراکنده ای دانسته اند که توسط راویان و سرایندگان دوره گرد، سینه به سینه نقل شده است. این روایت ها گاهی همراه با موسیقی و حرکت های نمایشی و آیینی برای مردم و اشراف بوده که در حین روایت دستخوش دگرگونی های بنیادین نیز می شده است. در این جستار، ابتدا به نظریات پژوهشگران دربارة سرودهای شفاهی و راویان آنها در میان ملل مختلف جه...

full text

ادب دادوری در حکایت‌های منظوم و منثور ادبیات فارسی

منصب قضاوت یکی از مناصب اجتماعی مهم، حساس و ارزنده است که بر عهدۀ قاضی گذاشته شده و بزرگان دین و بلندپایگان عرصۀ ادبیات فارسی، شرایطی دقیق را برای آن قائل شده‌اند. در این مقاله کوشش شده است با بهره‌گیری از برخی متون ادبی همچون بوستان و گلستان سعدی، مثنوی معنوی مولوی، حدیقة ‌الحقیقة و شریعة ‌الطریقة سنایی، دیوان پروین اعتصام...

full text

تأثیر سرودهای پهلوانی در شکل گیری داستان های حماسی فارسی

شالوده قصه های حماسی را در میان اقوام مختلف بشری، سرودها و روایت های شفاهی پراکنده ای دانسته اند که توسط راویان و سرایندگان دوره گرد، سینه به سینه نقل شده است. این روایت ها گاهی همراه با موسیقی و حرکت های نمایشی و آیینی برای مردم و اشراف بوده که در حین روایت دستخوش دگرگونی های بنیادین نیز می شده است. در این جستار، ابتدا به نظریات پژوهشگران درباره سرودهای شفاهی و راویان آنها در میان ملل مختلف جه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ ادبیات

جلد ۱۳۹۱، شماره ۱۳، صفحات ۰-۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023